Toàn văn bài phát biểu của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tại Đại hội lần 5 VINASA
Tôi đã dự nhiều Đại hội của các hội, hiệp hội. Hôm nay là một Đại hội rất đặc biệt.
Trước hết, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, tôi trân trọng ghi nhận nỗ lực, sáng tạo của cộng đồng anh em làm phần mềm Việt Nam với vai trò nòng cốt, quy tụ của Hiệp hội VINASA.
Chính phủ cũng ghi nhận và đánh giá nỗ lực của Bộ TT&TT trong suốt thời gian vừa qua, đặc biệt là trong nhiệm kỳ này của VINASA.
Chúng ta không tự hài lòng với những điều mình đã đạt được. Nhưng chúng ta ghi nhận, đánh giá đúng những việc đã làm được, những thành tựu mà như anh Trương Gia Bình nói trước đây không dám nghĩ đến. Thấy những việc mình làm được để vững tin làm tiếp.
Tôi cũng vừa với tư cách Phó Thủ tướng, vừa với tư cách một người quen cũ của cộng đồng anh em làm CNTT, chúc mừng và cảm ơn anh Trương Gia Bình và nhiều anh em thuộc thế hệ mà hôm nay sau rất nhiều bước chuyển giao dần dần và đến nay đã hoàn thành việc chuyển giao thế hệ một cách rất hoàn mỹ.
Vừa qua, chúng ta đều biết, khi tổ chức đại hội toàn quốc, tất cả các văn kiện, báo cáo đều đã nêu những thành tựu của đất nước trong 5 năm vừa qua. Nổi bật lên trong suốt quá trình đó, là đất nước ta mặc dù có xuất phát điểm rất thấp nhưng chúng ta luôn có khát vọng vươn lên và chúng ta đã biết khơi dậy sự đoàn kết, trí tuệ của toàn dân để Việt Nam là một trong nhóm rất ít các nước trong suốt một thời gian dài 30 năm đổi mới đã duy trì được tốc độ tăng trưởng thuộc nhóm số ít các nước cao nhất. Ngay như trong nhiệm kỳ vừa qua, tốc độ tăng trưởng của cả nước vẫn là trung bình 5,9%/năm, do năm cuối cùng chúng ta bị dịch Covid-19 ảnh hưởng.
Điều đặc biệt của Việt Nam là không chỉ tốc độ tăng trưởng cao mà chúng ta đã dành thành quả phát triển cho những người dân ở cả những vùng khó khăn, những người yếu thế. Và vì thế, tất cả các chỉ số về phát triển con người, công bằng xã hội của Việt Nam đều cao hơn rất nhiều so với các nước có cùng trình độ phát triển kinh tế, có cùng mức thu nhập theo đầu người.
Điểm thứ hai đặc biệt quan trọng trong nhiệm kỳ vừa qua là tất cả chỉ số liên quan đến khoa học công nghệ, nhân lực Việt Nam đều có những bước tiến rất dài.
Chắc chúng ta vẫn còn nhớ chỉ số đổi mới sáng tạo liên tục trong nhiệm kỳ vừa qua, GDP ngoài số 120 nhưng dân số đứng thứ 15, phần lớn các chỉ số phát triển trên thế giới thường trung bình chúng ta đứng ở khoảng hơn 70 – 80. Riêng chỉ số đổi mới sáng tạo, trong mấy năm liền chúng ta đều xếp dưới 50, năm 2020 xếp thứ 42.
Chỉ số ứng dụng CNTT, đặc biệt là dịch vụ công trực tuyến đã tăng rất mạnh trong nhiệm kỳ vừa qua, có những năm tôi nhớ tăng tới 30 bậc, đứng thứ 51 trong khi các chỉ số chung về phát triển Chính phủ điện tử của Việt Nam vẫn đứng ở khoảng 80.
Có được tất cả những kết quả ấy, ngoài số liệu như clip đã nói, các báo cáo đã nói, đó là doanh số của ngành công nghiệp CNTT Việt Nam, doanh số phần mềm Việt Nam thì đặc điểm chung là Hiệp hội VINASA không chỉ góp phần vào việc ứng dụng CNTT, phát triển doanh số mà Chính phủ đánh giá rất cao việc tham gia của VINASA vào việc hoạch định các chính sách của nhà nước để chúng ta đẩy mạnh phát triển, ứng dụng CNTT và bây giờ chúng ta hay nói là thực hiện chuyển đổi số.
Như anh Trương Gia Bình nói, 20 năm trước, VINASA lúc ấy chưa thành lập, một vài doanh nghiệp phần mềm Việt Nam bước đầu đi ra thế giới, mang trí tuệ của mình ra bên ngoài. Đầu tiên là làm thuê rất đơn giản, bây giờ mình đã lớn mạnh, đã sáng tạo ra kể cả những sản phẩm công nghệ mà cả thế giới cũng công nhận.
Điều quan trọng thứ 2 là anh em VINASA đã hình thành được các nhóm tư vấn, không chỉ trực tiếp liên quan đến CNTT, mà nóng cốt những anh em đó còn tham gia vào tư vấn chung về chính sách phát triển kinh tế xã hội của đất nước, đặc biệt là có những bước đi rất sớm, rất chủ động để Việt Nam chúng ta chuẩn bị sẵn sàng đón những cơ hội, vượt qua thách thức của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Điều đó rất đáng quý.
Hôm nay, Đại hội này, anh em chúng ta đã tiến hành chuyển giao thế hệ. Để ngoài việc tiếp tục thực hiện những việc của Hiệp hội như từ trước đây đến nay, tôi đặc biệt mong muốn đội ngũ anh em Ban chấp hành VINASA nhiệm kỳ mới chú ý đến nhiệm vụ quy tụ được những nhà trí thức, những anh em đặc biệt là bằng CNTT không chỉ tri thức trong nước, các chuyên gia trong nước mà cả các chuyên gia Việt Nam ở nước ngoài để cùng nhau giúp việc tham gia vào tư vấn, hoạch định chính sách cho Chính phủ trong thời kỳ mới.
Hôm trước, trong buổi gặp mặt cuối năm với Bộ TT&TT, chúng tôi đã cùng nhau điểm lại 30 năm trước ngành Bưu điện được trao sứ mệnh tiên phong là đổi mới, từ lúc không có gì. Chúng ta đã mạnh dạn đi thẳng số hóa. Dường như 30 năm sau, giờ đây lại là thời điểm ngành CNTT được trao lại sứ mệnh tiên phong đổi mới để nắm bắt cơ hội của cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Trong đó, VINASA, cộng đồng doanh nghiệp phần mềm, dịch vụ CNTT phải nhận trọng trách tiên phong thúc đẩy chuyển đổi số với tư duy mới, cách làm mới.
Hôm trước, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì buổi việc của Ủy ban quốc gia về Chính phủ điện tử. Ủy ban đã đúc kết những kinh nghiệm làm trong thời gian vừa qua, trong đó có một điểm mà tôi rất muốn anh em trong Hiệp hội VINASA cùng nhau thảo luận và làm: đó là trước đây khi mình thúc đẩy ứng dụng CNTT hay làm Chính phủ điện tử thì thường là làm từ chỗ to nhất, hiện đại nhất, từ trên làm xuống. Đầu tiên bao giờ cũng nói đến Hà Nội, TP.HCM và các thành phố… Bây giờ, qua thực tiễn vừa rồi, tôi và anh Nguyễn Mạnh Hùng đã trực tiếp bàn xem, thực hiện thí điểm thì thấy rằng thời kỳ mới, chúng ta nên chăng một mặt làm từ trên xuống, từ chỗ to đến chỗ bé, nhưng một mặt chúng ta làm theo đúng kiểu Việt Nam và chúng ta làm toàn dân.
Tất cả làm. Làm cả từ dưới lên và từ nhỏ làm lên. Ví dụ, đô thị thông minh là thành phố lớn. Nhưng Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng cũng đã chỉ đạo một số nơi làm xã thông minh. Và như vậy, tất cả chúng ta cùng đồng lòng làm. Kinh nghiệm này đã đúc kết qua mấy năm vừa qua. Một khi tất cả cùng làm, thứ nhất chúng ta sẽ tạo được quyết tâm, sự đồng thuận chung. Khi tất cả cùng tuân theo thì chúng ta sẽ dễ bỏ qua những việc mà bình thường chúng ta hay để ý. Lúc đó chỉ có một mục đích, tạo sức mạnh đoàn kết
Thứ hai, khi tất cả cùng làm, đặt ra 1 mốc thời gian thật ngắn, hay mục đích phấn đấu thật cao, thì tất cả mọi người từ to đến bé đều ngồi cùng với nhau để tìm ra giải pháp để đạt mục đích chung. Nếu bằng cách đấy, chúng ta có thể thực hiện được những tham vọng mà chúng ta vốn hoạch định cho 10 năm thì hoàn thành trong 5 năm, 5 năm rút xuống còn 2 năm. Thực tiễn, thời gian vừa qua chúng tôi đã làm, có việc 5 năm rút lại chỉ còn 1 năm. Để làm được việc đó, tương tự như vậy, chúng ta phải thay đổi cách làm.
Tôi cũng rất mừng khi nghe anh em VINASA nói rằng, trong phiên trù bị và phiên làm việc thứ nhất của Ban chấp hành, các đồng chí đã thảo luận những hướng đi mới, ví dụ như chú ý hơn đến chuyển đổi số quốc gia. Đương nhiên chúng ta vẫn cùng nhau phấn đấu để đi ra nước ngoài.
Chúc các anh chị em trúng cử Ban chấp hành nhiệm kỳ mới. Tôi mong muốn các anh dù đã lên Hội đồng sáng lập VINASA nhưng sẽ tiếp tục truyền những gì tốt đẹp nhất cả về kinh nghiệm và tình cảm cho cộng đồng CNTT nước nhà. Tôi rất mong cộng đồng CNTT đóng góp thật xứng đáng để Việt Nam trong thời gian tới nắm bắt được cơ hội mới, đưa đất nước mình tiến nhanh, nhanh hơn.
Để Việt Nam bắt kịp các nước trong khu vực, thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, chúng ta buộc phải tăng trưởng kinh tế nhanh, bền vững hơn nữa. Muốn đuổi kịp họ, 20 năm liền thu nhập bình quân theo đầu người trên mức 7%/năm duy trì liên tục. Liệu có thể làm được không. Rất khó nhưng chắc chắn không phải bằng quyết tâm, khát vọng và bằng công nghệ mới thì chắc chắn không làm được. Cho nên, anh em CNTT phải lĩnh ấn tiên phong.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam